” Ruch może zastąpić  wszystkie lekarstwa, ale żadne lekarstwo nie jest w stanie zastąpić ruchu ” 

Współcześnie coraz częściej duże znaczenie przypisuje się oświacie, kulturze, wychowaniu zdrowotnemu i rekreacji fizycznej, co jest przejawem zakłopotania o harmonijny i wszechstronny rozwój człowieka. Obok życia osobistego, pracy i życia społecznego, aktywność ruchowa, w czasie wolnym, pozwala człowiekowi żyć pełnią życia i stanowi o świadomości oraz poziomie społeczeństwa.

Rola aktywności ruchowej dotyczy nie tylko jej pozytywnego wpływu na zdrowie fizyczne i psychiczne, ale także w jej walorów wychowawczych w kształtowaniu nawyków kulturalnego spędzania czasu wolnego.
Poprzez rozpowszechnianie modelu aktywnego spędzania czasu wolnego przyczyniamy się do wychowania społeczeństwa o wysublimowanych wzorach zachowań życia osobistego. Ma to duży wpływ na życie każdego człowieka, rodziny oraz grup społecznych i stanowić powinno nieodłączny element stylu życia.

Należy pamiętać, że przez aktywną formę wypoczynku można doskonalić szereg cech osobowości takich jak wytrwałość, systematyczność, odwagę, koleżeńskość, uczciwość, punktualność. Już samo doskonalenie sprawności fizycznej stanowi jeden z elementów wychowania – wychowania fizycznego. W tym ujęciu aktywność fizyczna powinna stwarzać korzystne warunki dla oddziaływań wychowawczych. Wychowanie obejmuje całość warunków i sytuacji zarówno w szkole jak i poza nią. Jest rzeczą bezsporną, że rekreacja fizyczna kształtuje osobowość człowieka.

Stale postępująca komputeryzacja i automatyzacja wpływa na nasze życie zarówno dodatnio jak i ujemnie. Do skutków dodatnich zalicza się zwiększenie zasobów czasu wolnego, który można przeznaczyć na naukę, odpoczynek. Do ujemnych zalicza się szereg skutków biologicznych i psychicznych, których przyczyną jest ograniczanie aktywności ruchowej poniżej fizjologicznego poziomu. Wiąże się z tym redukcja obciążenia przypadającego na układ mięśniowy i pośrednio na wszystkie narządy. Powoduje to obniżenie wydolności fizycznej, co wywiera ujemny wpływ na samopoczucie człowieka.
Przed rekreacją fizyczną roztacza się poważne zadanie ratowania naszego zdrowia i życia, poprzez stwarzanie warunków i możliwości do ćwiczeń rekreacyjnych.

Nauka i praca w szkole wywołuje stan bardzo przykrego znużenia, obciążającego nadmiernie centralny system nerwowy. Istotne znaczenie ma stosowanie ćwiczeń rekreacyjnych w trakcie lekcji oraz w czasie przerw międzylekcyjnych. Wywiera to korzystny wpływ, który polega na likwidacji znużenia nauką (pracą) oraz na przeciwdziałaniu zmęczeniu i napięciu. Aktywność fizyczna zapobiega wielu ujemnym skutkom ograniczania ruchu, może również przeciwdziałać zbyt daleko posuniętym procesom powstałym w czasie wykonywania pracy (nauki) typu: nabyte wady postawy.
Środki komunikacji, mechanizacja pracy w gospodarstwie domowym, upowszechnienie telewizji i innych środków masowego przekazu ograniczają możliwości ruchu utylitarnego człowieka w jego czasie wolnym oraz podczas zajęć w gospodarstwie domowym. W celu kompensacji deficytu powstaje, więc konieczność uwzględnienia w każdym programie rekreacyjnym różnych form rekreacji ruchowej – szczególnie w programach szkolnych. Nie może to być ujmowane tylko jako hobby czy zainteresowań, ale także jako sprawa wyższej konieczności biologicznej, która ma swoje głębokie uzasadnienie fizjologiczne i zdrowotne.
Świadome uprawianie ćwiczeń ruchowych jest nieodłącznym warunkiem higieny życia współczesnego człowieka. Z dużym zaangażowaniem na temat uprawiania rekreacji ruchowej wypowiadają się zwłaszcza fizjolodzy i lekarze higieniści widząc w niej wspaniały środek biologicznej odnowy współczesnego człowieka, narażonego na wiele szkodliwych wpływów związanych z życiem w warunkach urbanizacji i cywilizacji technicznej.

Potrzebę zabawy i rozrywki odczuwają najmocniej ludzie młodzi dysponujący największym zasobem sił fizycznych. To duże zainteresowanie sportem należy wykorzystać. Zainteresowanie i wdrożenie młodzieży do sportu i ćwiczeń fizycznych oraz innych form rekreacji powinno być troską wszystkich placówek rekreacyjnych i kulturalnych, w tym szkoły.
Wychowanie młodzieży do aktywności ruchowej powinno uwzględniać
zainteresowania, skłonności i zdolności. Przygotowanie młodzieży do korzystania z rekreacji fizycznej powinno być skierowane na wyrabianie pewnych umiejętności i nawyków oraz na wzbudzanie zainteresowań i wdrażanie do określonego stylu życia. Jest to zadanie wykształcenia u młodej generacji nawyków do racjonalnego organizowania wypoczynku i zaspokajania indywidualnych potrzeb i zainteresowań. To zadanie nie tylko wyrabiania umiejętności wypełniania wolnego czasu różnymi formami rekreacji ruchowej, ale również rozbudzania zainteresowań, wykształcania odpowiednich dyspozycji i potrzeb. Polega ono na zaprezentowaniu wychowankom szerokiego wachlarza różnych możliwości i form, aby każdy mógł wybrać zależnie od potrzeb, zainteresowań i możliwości.
Procesy mechanizacji i urbanizacji wzmagają potrzebę bardziej intensywnego działania w zakresie wychowania młodzieży do ruchu rekreacyjnego. Wychowanie to jest elementem zdrowia psychicznego i fizycznego oraz zdrowotnego. Przygotowanie młodzieży do wartościowego spędzania czasu wolnego jest istotnym celem współczesnego wychowania. Cel ten można osiągnąć wyrobieniem upodobań indywidualnych, rozbudzaniem pełnego ciekawości stosunku do rzeczywistości, co może stać się może punktem wyjścia do powstania tych indywidualnych upodobań i zamiłowań.
Instytucje mogące realizować program wychowania do aktywności ruchowej to: rodzina, szkoła, oraz wszystkie instytucje powołane do zaspokajania potrzeb rekreacyjno-sportowych młodzieży. Jednak przede wszystkim szkoła powinna podjąć zadanie przygotowywania młodzieży do kulturalnego i aktywnego spędzania wolnego czasu. Szczególnie wychowanie fizyczne ma na celu wyrobienie zamiłowania do tych zajęć i wdrożenie do kontynuowania ich w przyszłości jako form rekreacji.

Z tego punktu widzenia powinno się popularyzować takie sporty i gry ruchowe, które można uprawiać przez całe życie, indywidualnie lub w kameralnym gronie (rodziny, przyjaciół) i które nie wymagają skomplikowanych urządzeń sportowych. Przykładem są takie formy ruchu jak: jazda na rowerze, marsze i biegi, gimnastyka, narciarstwo oraz wszystkie formy turystyki połączone z aktywnością ruchową.

Współczesny człowiek powinien wiedzieć, że ruch ze względów zdrowotnych i wychowawczych potrzebny jest każdemu, niezależnie od wieku, że jest jedną z najbardziej wartościowych form wypoczynku i rozrywki oraz środkiem doskonalenia osobowości.

Wysiłek fizyczny jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju organizmu: pobudza bowiem pracę serca, przyspiesza krążenie krwi i rytm oddychania, rozwija układ mięśniowy i nerwowy. Poza tym dziecko rozwija swoją sprawność ogólną. Sport dając ludziom zdrowie, radość, rozrywkę, stawia równocześnie dość mocne tamy ograniczające przesiąkanie złych odprysków naszej cywilizacji – alkoholowi, narkomanii, prymitywnej przemocy, innym dewiacjom wynikającym z frustracji, albo z braku podpowiedzi, że inna droga przez życie jest lepsza. Jak widać z powyższych rozważań, sport odgrywa bardzo istotną rolę w procesie wychowania dzieci i młodzieży.